Kâinattaki her şeyde madde ile mânâ yanyana veya iç içe bulunmaktadır. Hayvanların yavrularına süt vermeleri fiilinde, sütle şefkat beraber akmaktadır. Hattâ süt şefkat dolayısıyla veriliyor, yani madde mânâya göre adım atıyor. Sütün maddesi de yine içindeki vitaminlerle kıymet kazanıyor.
Sedefi kıymetlendiren içindeki inci olduğu gibi, mürekkep şişesinin ehemmiyeti de içindeki mürekkepten ileri geliyor. Kasaya içindeki altınlar sebepiyle teveccüh edildiği gibi, insana kıymet kazandıran da, ruhu oluyor. Yani insandaki madde de bir mânânın emrinde bulunuyor.
İçerisindeki her şeyin bir mânâya göre adım attığı şu koca kâinatın kendisi, elbette ki başıboş hareket etmiyor. O da, bir mânâya hizmet ediyor. Bu mânâ bizim yememiz ve içmemiz, büyüyüp gelişmemiz ve neticede ölmemiz olamayacağına göre, diğer bir ifadeyle kâinatın gayesi bizim maddemize hizmet etmek olamayacağına göre, bizden istenen mânâ nedir? Bu öyle bir mânâ olacaktır ki, hem kâinatı, hem de onun içindeki umum faaliyetleri alâkadar etsin ve onların bahasına deysin.
