Varlıklar, hiçbir suret kendi kendine teşekkül edemez. Bir kimse, zihninde bir makale tasavvur etse ve bu makaleyi yazmak için yerlere kağıt döşeyip, eline aldığı bir şişe mürekkebi bu kâğıtlar üzerine serpse, bir tek harfin dahi yazılamayacağı aşikârdır. O hâlde makaledeki mânâ, mürekkebi faillikten tard ederek, kendisinin ihtiyar sahibi bir âlim tarafından yazıldığını ifade eder.
Bir makaledeki kelimelerle mânâlar arasındaki münasebet, aynen cesetle ruh arasında da mevcuttur. Buna göre makale, sûretimiz; mânâsı ise ruhumuzdur. Makale dilimiz; mânâ ise tad almamızdır… Misâlleri siz çoğaltabilirsiniz.
Bu harika makalelerin, unsurlar denilen mürekkeplerden kendi kendine teşekkülü imkân haricidir.
Her bir ağaç ve hayvan da zemin sahifesinde yazılmış birer makaledir. Bu makaleleri, fikirsiz, bilgisiz, kör olan ve sel gibi şuursuz akan unsurlara nasıl verebiliriz?..
