İlâh, bütün noksan sıfatlardan münezzeh ve bütün kemal sıfatları ile muttasıf bir Zât-ı Vâcib demektir.
Birden fazla ilâh farz edildiği takdirde her birinin vücudu vâcib, kudreti nihayetsiz, ilmi muhit, iradesi mutlak olması lâzım gelir. Bu ise mümkün değildir. Çünkü faraza, iki ilâh bulunsa, her ikisinin de mutlak kudret, mutlak tasarruf, mutlak hâkimiyet sahibi olması gerekecektir. Böyle olunca tezat ve tenakuz ortaya çıkar. Birisi hayat vermek isterken, diğeri öldürmek isteyecek yahut biri bir mahlûk yaratmak isterken, diğeri yaratmamak isteyecek, müdahale edecektir. Birisi güneşin şarktan doğmasını isterken, diğeri Garp’tan doğmasını irade edecektir. Misâller çoğaltılabilir. Her iki ilâhın da irade ettiği şeylerin tahakkuk etmesi lâzım geldiğinden bir şeyin aynı anda hem yaratılması, hem yaratılmaması gibi bir safsata ortaya çıkar. Bu ise nihayetsiz muhalleri içine alır.
Diğer taraftan, bu âlemin birden fazla ilâhın işbirliğiyle yaratılması da muhaldir. Çünkü işbirliği herhangi bir işi tarafların müstakilen yapamamasının neticesidir.
